Эчтәлеккә күчү

Сусуман

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сусуман latin yazuında])
Сусуман
БайракИлтамга
Нигезләнү датасы 1936[1]
Сурәт
Дәүләт  Россия[2][3]
Нәрсәнең башкаласы Сусуманский городской округ[d][2]
Административ-территориаль берәмлек Сусуманский городской округ[d][2]
Сәгать поясы МСК+8[d][4] һәм VLAT[d][4]
Халык саны 13 310 (1959)[5],
12 643 (1970)[6],
16 025 (1979)[7],
16 818 (1989)[8],
16 085 (1991)[9],
15 082 (1992)[9],
13 140 (1993)[9],
12 310 (1994)[9],
11 057 (1995)[9],
10 390 (1996)[9],
9891 (1997)[9],
9581 (1998)[9],
9242 (1999)[9],
8901 (2000)[9],
8830 (2001)[9],
7833 (2002)[10],
7523 (2004)[9],
7207 (2005)[9],
6856 (2006)[9],
6501 (2007)[9],
6250 (2008)[9],
6031 (2009)[11],
5855 (2010)[12],
5789 (2011)[13],
5560 (2012)[14],
5313 (2013)[15],
5157 (2014)[16],
5010 (2015)[17],
4903 (2016)[18],
4899 (2017)[19],
4760 (2018)[20],
4588 (2019)[21],
4355 (2020)[22],
4439 (2021)[23],
4297 (2023)[24]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 650 метр
Мәйдан 28 км²
Почта индексы 686310
Җирле телефон коды 41345
Карта
 Сусуман Викиҗыентыкта

[3]Сусуман (рус. Сусуман) — Россия шәһәре, Магадан өлкәсе Сусуман районының административ үзәге.

Халык саны — 5 865 кеше.[25]

География[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сусуман Бөрөлөх елгасы буенда, Магаданнан 650 километр көнбатышрак урнашкан. Шәһәр аша Р504 «Колыма» автоюлы бара.

Климат[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Сусуман климаты
Күрсәткеч Гый Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Ел
Уртача максимум, °C −30 −25 −16 −4 10 20 21 18 11 −5 −25 −31 −5
Уртача минимум, °C −40 −37 −30 −18 0 8 9 6 0 −15 −30 −41 −16
Явым-төшем нормасы, мм 10 5 5 10 20 30 40 30 15 10 10 10 195
Чыганак: meoweather

Тарих[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Бистәнең барлыкка килүе Сусуман елгасы үзәнендә алтын чыганакларны табу белән бәйле. 1958 елдан — Сусуман районының үзәге.

1950-елларда шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә. 1964 елдан — шәһәр.

Халык[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1959[26] 1970[27] 1979[28] 1989[29] 2002[30] 2010[31]
13 310 12 643 16 025 16 818 7 833 5 865

Милли состав (2002): руслар — 76,8%, украиннар — 13,0%, ингушлар — 4,4%, белоруслар — 1,0%.[32]

Икътисад[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Тау-баету комбинаты, төзелеш материаллары заводы, ремонтлау-механика заводы, ит-сөт комбинаты, һ. б. ширкәтләр.

Сусуман тирәсендә — алтын, көмеш, аккургаш, вольфрам, терекөмеш чыганаклары.

Мәдәният[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Барый Шәфигуллин һәйкәле

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. ↑ Большая российская энциклопедия — 1925.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 ОКТМО. 185/2016. Дальневосточный ФО
  3. ↑ 3,0 3,1 GEOnet Names Server — 2018.
  4. ↑ 4,0 4,1 Федеральный закон от 05.04.2016 № 87-ФЗ — 2016.
  5. ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  6. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  7. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. 2013-09-25 тикшерелгән.
  8. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  9. ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 Схема территориального планирования муниципального образования Сусуманский район Магаданской области. Том I. Магадан 2010
  10. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более.
  11. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. 2014-01-02 тикшерелгән.
  12. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Магаданской области (часть 1). әлеге чыганактан 2015-01-28 архивланды. 2014-09-11 тикшерелгән.
  13. ↑ Оценка численности постоянного населения Магаданской области на 1 января 2009-2013 годов
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2013-05-16 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Федеральная служба государственной статистики Росстат (2013).
  16. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. 2014-08-02 тикшерелгән.
  17. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. 2015-08-06 тикшерелгән.
  18. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года (2018-10-05). әлеге чыганактан 2021-05-08 архивланды. 2021-05-15 тикшерелгән.
  19. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017-07-31). әлеге чыганактан 2017-07-31 архивланды. 2017-07-31 тикшерелгән.
  20. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. әлеге чыганактан 2018-07-26 архивланды. 2018-07-25 тикшерелгән.
  21. ↑ ОЦЕНКА ЧИСЛЕННОСТИ ПОСТОЯННОГО НАСЕЛЕНИЯ НА 1 ЯНВАРЯ 2019 Г. ПО МУНИЦИПАЛЬНЫМ ОБРАЗОВАНИЯМ МАГАДАНСКОЙ ОБЛАСТИ
  22. ↑ Численность населения Магаданской области по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года
  23. ↑ Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более (XLSX). 2022-09-01 тикшерелгән.
  24. ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) (2023-08-18). 2023-08-23 тикшерелгән.
  25. ↑ ЧИСЛЕННОСТЬ И РАЗМЕЩЕНИЕ НАСЕЛЕНИЯ ЧУКОТСКОГО АО., archived from the original on 2015-04-02, retrieved 2013-07-12 
  26. ↑ 1959 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  27. ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  28. ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  29. ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  30. ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
  31. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-07-12 
  32. ↑ архив күчермәсе, archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2013-07-12 

Тышкы сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Сусуман&oldid=4140815